Ատելությունն այն քաղաքական գործոնն էր, որի վրա Ադրբեջանը կառուցում էր իր նոր մտածողությունն ու պետությունը: Այս մասին այսօր՝ փետրվարի 22-ին, ԱԺ-ում «Սումգայիթյան ջարդեր. հայատյացությունը որպես Ադրբեջանի պետական քաղաքականություն» թեմայով խորհրդարանական լսումների ժամանակ հայտարարեց ազգագրագետ Հրանուշ Խառատյանը:
Նրա խոսքով՝ Խորհրդային Ադրբեջանը կառուցվել է հայկական ջարդերի և Քեմալական Թուրքիան ձևավորող անձանց միանման տրամաբանությամբ:
«Խորհրդային Ադրբեջանի առաջին ղեկավարներից մեկը՝ Կարա Կարաևը, որը Ղարաբաղի ադրբեջանական հեղկոմի նախագահն էր, ուղղակիորեն Զանգեզուրի հայերին ջարդելու կոչեր անողն էր և ուղղակի իմաստով կազմակերպողը: Բաղիրովը, ով զբաղեցրել է Ադրբեջանի կոմկուսի քարտուղարի պաշտոնը շուրջ 20 տարի, Բերիայի հետ միասին Ղուբայի հայերի ջարդերի մասնակիցն էր 17-18թթ.:
Նրանք հովանավորվում էին այդ շրջանի ԽՍՀՄ կուսակցությունների կողմից: Էնպես չէ, որ Գորբաչովի ժամանակ հանկարծ ինչ-որ քաղաքականություն փոխվեց, և Ադրբեջանի իշխանությունները ռեալ հովանավորություն ստացան. դա շարունակական պրոցես է եղել»,- ասաց ազգագրագետը: