Shabat.am-ը շարունակում է իր «Շաբաթի հյուրը» հարցազրույցների շարքը: Այս շաբաթ զրուցել ենք «Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության նախագահ Խաչատուր Քոքոբելյանի հետ.
-Ասում են, որ Դուք շատ հարուստ մարդ եք, արդյո՞ք Դուք եք ֆինանսավորում քարոզարշավը, թե՞ կան ֆինանսական այլ մուտքեր:
-Անկեղծ ասած ես շատ հարուստ մարդ չեմ (ժպտում է) և եթե լինեի՝ ուրախ կլինեի: Մեր մոտ թյուրըմբռնում կա, որ եթե ընդդիմություն է՝ ուրեմն պետք է վատ ապրի, ես համաձայն չեմ: Ընդդիմություն նրա համար չեն լինում, որ վատ կամ լավ են ապրում, այլ՝ դասական իմաստով այն մարդն է ընդդիմադիր, ով չի կիսում իշխանության մոտեցումները: Մեր քարոզարշավը ոչ թե ես եմ ֆինանսավորում, այլ՝ ես ու իմ թիմակիցները միասին: Միայն ֆինասնական միջոցները ընտրարշավի համար բավարար չեն, կան մարդիկ, ովքեր իրենց ամբողջ կյանքն են դրել, դա ավելի թանկ արժի: Մեր շարքերում մարդիկ կան, որոնք 1988թ.-ից սկսած պայքարել են և նրանք ֆինանսական հնարավորություն չունեն միայն այն պատճառով, որ պայքարի դաշտը երբեք չեն լքել: Թիմում ընկերներ ունենք, ովքեր նույնիսկ չհասցրեցին ամուսնանալ: Այստեղ գումարից խոսելը շատ երրորդական խնդիր եմ համարում: Երբևիցե ուրիշի ֆինանսավորման կարիք չենք ունեցել, մենք բավարարվում ենք մեր եղածով:
-ԱԺ-ում «Ժառանգություն» խմբակցության կազմաքանդման մեջ շատերը մեղադրում են «Ազատ Դեմոկրատներ»-ին , ինչպե՞ս կմեկնաբանեք, ի՞նչ տեղի ունեցավ, որ նման ուժեղ խմբակցությունը այդ վիճակին հասավ:
-Երբիցե չեմ շեղվել այն ճանապարհից, որը մենք որդեգրել ենք: «Ժառանգություն» խմբակցությունում ինչքան գիտեմ մի մարդ է մնացել՝ Թևանը Պողոսյան, որը այդ կուսակցության անդամը չէ: Այնտեղից դուրս են եկել Զարուհի Փոստանջյանն ու մյուսները: Մեր առաջնային դիրքերում Անահիտ Բախշյանն է, Ստեփան Սաֆարյանը, դա նրանից չէ, որ իրենք ինձ շատ են սիրում, ես՝ իրենց: Խնդիրն այն է, որ մենք նույն մոտեցումներն առաջ ենք տանում նաև հիմա: Քաղաքականության մեջ կարևոր խնդիրն այն է, որ մարդն ունենա քաղաքական այնպիսի օրակարգ, որը չի փոխվում: Մեր քաղաքական օրակարգը երբեք չի փոխվել :
-Ձեր ցուցակում գտնվող Ստյոպա Սաֆարյանն ու Անահիտ Բախշյանը բացահայտ ընկերներ են Արմեն Աշոտյանի հետ, արդյո՞ք սա Ձեզ չի անհանգստացնում:
-Բացարձակապես: Ես ինքս էլ շատերի հետ ընկերական հարաբերություններ ունեմ և կարծում եմ՝ վտանգավորը ոչ թե ընկերական հարաբերություններ ունենալն է, այլ՝ այն ծածուկ սխեմաները, որոնցով աշխատում են շատ քաղաքական գործիչներ: Եթե Ստեփան Սաֆարյանը կամ Անահիտ Բախշյանը որևիցե անգամ մեր ընդհանուր քաղաքական օրակարգին հակասող բան ասած լինեին ես կարող էի մտահոգվել, նույնն էլ՝ իրենք: Եթե կարողանան այնպես անել, որ Հանրապետականներից շատերը գան մեր քաղաքական օրակարգ, ես իրենցից շնորհակալ կլինեմ:Ես այլ մարդկանց գիտեմ, որոնք Արմեն Աշոտյանի հետ ջերմ հարաբերություններ ունեն, բայց փորձում են խնամքով թաքցնել:
- Քարոզարշավը սկսվել է, բայց Ազատ դեմոկրատները առավել ակտիվ են սոցցանցերում, դա ստրատեգիա՞ է, թե պետք է սպասենք ավելի ակտիվ քարոզարշավի:
- Այսօր քարոզչություն իրականացնել նախկին մեթոդներով, այնքան էլ արդարացված չէ: Հայաստանի տեղը մենք տեսնում ենք Եվրոմիությունում՝ որպես լիիրավ անդամ, դա է «Ազատ դեմոկրատներ » կուսակցության ծրագիրը: Բնական է, որ այն ընտրազանգվածը, որը հետևում է մեր գաղափարներին, շատ ակտիվ են նաև սոցցանցերում, բայց չէի ասի, որ մենք այդքանով սահմանափակվում ենք: Մենք շրջիկ շտաբներ ենք ստեղծել Երևան քաղաքում, որտեղ էլ ակտիվ քարոզ ենք իրականացնում: Այս պահին մարզային այցեր են իրականացվում Կոտայքի և Արմավիրի մարզերում, օրեր առաջ եղել ենք նաև Տավուշում: Ընդունված կարգ կար՝ մարդկանց հավաքում էին մի տեղ, ելույթներ էին ունենում: Ես գտնում եմ, որ ոչ թե ընտրողին պետք է բերենք մեզ մոտ, այլ՝ մենք գնանք ընտրողի մոտ: Այդ մոտեցումը մենք հիմա կիրառում ենք: Բոլոր հնարավորությունները ստեղծում ենք, որ հասանելի դառնանք ընտրողների համար: Նախկինում եթե մտածում էինք ծրագրի պահանջն այնքան էլ շատ չի լինի, այսօր ուրախությամբ պետք է նշեմ, որ ծրագրի տարածման շատ մեծ պահանջարկ կա: Այսինքն եթե կար թյուրըմբռնում, որ ծրագրերը չեն կարդում, այդպես չէ: Ընտրողները նույնիսկ այցելում են մեր մարզային և երևանյան գրասենյակներ՝ ծրագրին ծանոթանալու համար:
- Ռուսական և արևմտյան սոցհարցումները բավականին մե տոկոս են կանխատեսում «Ազատ Դեմոկրատների համար, իսկ որն է Ձեր սպասելիքը:
-Մենք նվազագույն շեմը հաղթահարելու խնդիր ընդհանրապես չունենք, աշխատում ենք շատ թիրախավորված: Կա հետևյալ խնդիրը՝ ցանկանում ենք ունենալ ներկայացվածություն և այն խնդիրների մասին, որոնք բարձրաձայնում ենք բլոկ անենք և հասնենք դրանց լուծմանը: Այս ընտրություններն էապես տարբերվում են: Սա Ընտրական օրենսգիրք չէ, այդ պատճառով ժամանակին դեմ եմ քվեարկել: Ցավոք սրտի, որոշ ընդդիմադիր գործիչներ սազը վերցրել ու գովում էին այս օրենսգիրքը՝ հավատացեք նրանք դեռ կլացեն: Այս մոդելը պայքարելու հնարավորությունները զուտ քաղաքական ռեսուրսների ու ծրագրերի մրցակցությունը ստվերվել է, և փոխակերպել ռեսուրսների պայքաի: Մեկ ընտրությունով Հայաստանում լուծվելու է, թե՛ գործադիր մարմնի, թե՛ Ազգային ժողովի հարցը:
Կարելի է այնպիսի քաղաքական մթնոլորտ ստեղծել ԱԺ-ում, որ եթե որևէ մեկը համաձայն չլինի օրենքներին, որոնք կվերացնեն ստվերը, հասարակությանը մատնացույց անենք պետության դեմ գործող նման պատգամավորի: Զուտ մեխանիկական քվեարկությունը ես համարում եմ «զոռբայություն»: Գուցե դա դեմոկրատիայի առումով արդարացված է, բայց ազատականության առումով՝ ոչ:
- Հայտարարել էիք, որ ընդդիմության համախմբումից ավելի գռեհիկ բան չեք տեսնում: Ինչու՞:
-Իրավացի եք, բառը փոքր ինչ ծանր եմ ձևակերպել, բայց փորձեմ բացատրել թե ինչու: Կան տարբեր մոտեցումներ. ենթադրենք մենք ազատական ուժ ենք, կան ընդդիմադիրներ, որոնք սոցիալիստ են: Օր.՝ ՀԱԿ-ը կողմ է ԵՏՄ-ին, իսկ այն քաղաքական մոդելը, որը մենք ենք առաջարկում, առնվազն անհրաժեշտ պայման է՝ դադարեցնել ԵՏՄ-ի հետ համագործակցությունը: Ինչպե՞ս համատեղենք այդ գաղափարները: Գուցե շատ քաղաքացիների համար հասկանալի չէ, բայց լրագրողների, քաղաքական գործիչների համար պետք է ընդունելի լինի, որ պլյուսն ու մինուսը համատեղելի չեն:
Ես Դաշնակցության հետ տարբեր գաղափարական դաշտում եմ գտնվում, չհաշված, որ իրենք իշխանության մաս են, բայց ոչ ոք ինձ չի խանգարում նրանց հետ համագործակցել ՝ Հայաստանում արդարադատություն հաստատելու համար:
Արցախի հարցով ես ավելի կոշտ մոտեցում ունեմ, որ ընդհակառակը բոլոր քաղաքական ուժերը պետք է նույն կարծիքին լինեն: Եթե տարբեր կարծիքներ ունեն, թող բանավիճեն, գտնեն այն ճիշտը, որն առաջնընթաց կապոհովի Արցախի միջազգային ճանաչմանն ու մեր քաղաքացիների անվտանգությանը: Բացարձակ համաձայն չեմ այն տեսակետին, որ մեր անվտանգությունը կախված է ՌԴ-ից, և բնական է, որ երբեք չեմ կարող միավորվել քաղաքական ուժի հետ, որը չի կիսում Ազատ դեմոկրատների այս սկզբունքային տեսակետ: Մենք՝ որպես ազատական, գտնում ենք, որ անձեռմխելիություն պետք է ապահովի պետությունը: Ես դիտավորյալ եմ այդ ձևակերպումը տվել, որպեսզի այն քննարկվի հասարակության մեջև հասկանալի դառնա: Իշխանափոխության խնդիրն անհրաժեշտ է, բայց բավարար չէ:
-Այսօր « Ազատ դեմոկրատներ »-ին հասարակությունը ճանաչում է Ձեր, Հրանտ Բագրատյանի և Անահիտ Բախշյանի միջոցով: Կարելի՞ է ասել, որ այս մարդկանց միջոցով փորձելու եք ձայն բերել կուսակցությանը:
- Գուցե մեզ ավելի շատ են ճանաչում, բայց մեր նախընտրական ցուցակում գտնվող մարդկանցից երեքը, ովքեր նաև կուսակցության անդամ են, « Էլեկտրիկ Երևան»-ի ժամանակ բավականին մեծ դերակատարում են ունեցել: Մենք հարթակ ենք ստեղծում, որ երիտասարդները գան և իրացվեն: Վստահաբար կարող եմ ասել, որ մենք երիտասարդներին կտանենք մեզ հետ:
- Շատերի պնդմամբ սա ավելի շուտ թաղային հեղինակությունների պայքար է, ոչ թե քաղաքական պրոցես: Ռեյտինգային պայքարի մեջ գտնվելով արդյոք ունեք ռեյտինգային- թաղային հեղինակություն թեկնածուներ:
-Վստահ եմ, որ մեր ցուցակը թերթել եք, և մենք ունենք հեղինակություններ, բայց ոչ թաղային: Նույն Անահիտ Բախշյանին, Հրանտ Բագրատյանին հեղինակություն են համարում: Մենք պայքարում ենք հենց թաղային հեղինակությունների դեմ: Կարող եմ պարզ ճակատով ասել, որ մեր ցուցակում չկա որևիցե աղճատված քաղաքացի:
- «Ազատ դեմոկրտաներ»-ին ասոցացնում են երբեմնի «Ժառանգության» հետ, արդյոք նոր բան ունեք առաջարկելու ընտրողներին, և 8 ուժերից ու՞մ հետ եք պատրաստ համագործակցել:
-Մեր ամբողջ ծրագրում նոր մոտեցում ենք առաջարկում, սակայն կան այնպիսիք, որոնք «Ժառանգության» հետ համընկել են, դա արդարացված է, քանի որ մենք մեկ անգամ միասին ընտրություններին ենք մասնակցել և հավատացնում եմ, որ այդ թիմի ճնշող մեծամասնությունն այսօր այստեղ աշխատում է: Մեր ծրագրում որևիցե կետ չկա, որն արվել է Հայաստանում: Չեմ ասում՝ այդ մասին չեն խոսել, բայց մենք առաջարկում ենք խնդրի լուծման բանաձևը: Մեր ծրագիրն այն երազանքն է, որն այլընտրանք չունի և Հայաստանում այն հաղթելու է: Մեր կուսակցության « ղեկին» կլինեմ ես, թե մեկ ուրիշը, դա կարևոր չէ Հայաստանը Եվրոպա է և վերջ:
Բնականաբար կհամագործակցենք բոլորի հետ, բացի «Հանրապետական»-ից, քանի որ նրանց հետ որևէ աղերս չեմ տեսնում: Կհամագործակցնեք այն քաղաքական ուժերի հետ, ովքեր կհամաձայնվեն մեր գլխավոր առանցքային դրույթների հետ:
Հեղինակ՝ Մարիամ Մելքումյան
Լուսանկարները՝ Խաչիկ Էլլոյանի