Կարևոր իրադարձություններ

Ինձ հարցրեցին՝ կարո՞ղ եք խաշի պրագնոզ տալ. Շաբաթի հյուրը «եղանակի արքա» Գագիկ Սուրենյանն է (ֆոտոշարք, տեսանյութ)

04 Դեկտեմբեր, 2016 14:10
Ինձ հարցրեցին՝ կարո՞ղ եք խաշի պրագնոզ տալ. Շաբաթի հյուրը «եղանակի արքա» Գագիկ Սուրենյանն է (ֆոտոշարք, տեսանյութ)
Shabat.am-ը շարունակում է իր «Շաբաթի հյուրը» ծրագիրը, այս անգամ ներկայացնում ենք ՀՀ ԱԻՆ «Հիդրոմետ» ծառայության օդերևութաբանության կենտրոնի պետի տեղակալ, «եղանակի արքա» Գագիկ Սուրենյանին:
 
  
- Պարո՛ն Սուրենյան, Ձեր ղեկավարները խանդու՞մ են Ձեր հրապարակային աշխատանքի հաջողությանը, մանավանդ, երբ Դուք դարձել եք եղանակային կանխատեսումների միանձնյա աստղը:
 
-Կոնկրետ իմ ղեկավարը շատ դրական է վերաբերվում, երբ երիտասարդ կադրերն, այսպես ասած, իր աչքի առջև աճում են: Նա դա համարում է իր, համակարգի և ամբողջ նախարարության հաջողությունը: Խանդի մասին խոսք լինել չի կարող, քանի որ նա գտնում է, որ ոլորտը պետք է ներկայացնի այն մարդը, ով ընդունված է ժողովրդի կողմից, հարգանք և իր տված տեղեկատվության նկատմամբ հավատ է ներշնչում մարդկանց: Այսքան տարիների ընթացքում իմ ղեկավարների կողմից զգացել եմ միայն դրական վերաբերմունք, ինձ անընդհատ առաջ մղելու ցանկություն: Մենք՝ ես և իմ ղեկավար պարոն Վարդանյանը ( խմբ. ԱԻՆ Հիդրոօդերևութաբանության և մթնոլորտային երևույթների վրա ակտիվ ներգործության ծառայության տնօրեն Լևոն Վարդանյան), միասին աշխատում ենք արդեն 15 տարի:
 
-Կարո՞ղ եք բացատրել ինչպես էր լինում, որ ընդդիմության մեծ հանրահավաքների ժամանակ միշտ առատ տեղումներ էին լինում:
 
-Երևի ընդդիմադիրները բախտ չունեն, որովհետև այլ կերպ չեմ կարող բացատրել այդ երևույթը (ծիծաղում է): Երևի զուգադիպել է: Անկեղծ ասած, ես այդպիսի վիճակագրություն չեմ էլ անցկացրել, որ պարզեմ` ընդդիմադիրների հավաքների ժամանակ տեղումներ լինո՞ւմ են թե ոչ, ուղղակի մարդիկ նկատել են, և ես սկսեցի ուշադրություն դարձնել դրան, երբ սկսեցին խոսել այդ մասին:
 

 
-Ըստ Ձեզ Հայաստանում քաղաքական նպատակներով որևէ մեկը միջամտում է եղանակային երևույթներին:
 
-Եղանակային երևույթներին ոչ ոք չի կարող միջամտել՝ նույնիսկ գերզարգացած պետություններում: Մթնոլորտը միակ ոլորտն է, որի վրա մարդը դեռևս չի կարողանում լիարժեքորեն ազդել: Երբ ասում ենք, օրինակ, որ ցրում են կարկտաբեր ամպերը, դա լոկալ երևույթ է, որը տեղական ներգործությունների արդյունքում է լինում, որի հետևանքով գործընթացը թուլանում է կամ ակտիվանում է: Բայց եթե խնդրին գլոբալ տեսանկյունից մոտենանք, ապա եղանակը փոխել մարդուն դեռևս չի հաջողվել: Շատ հաճախ գիտական վեճեր են լինում, և որոշ ֆիզիկոսներ պնդում են, որ ԱՄՆ-ն Ալյասկայում տեղադրած ռազմաբազաներ ունի, որոնցով կարողանում է ամբողջ երկրագնդի եղանակակլիմայական պայմանները փոխել կամ կառավարել: Նման դեպքերում ինձ մոտ հարց է առաջանում՝ եթե կարող են փոխել կամ կառավարել եղանակակլիմայակական պայմանները, ապա ինչու են թույլ տալիս, որ ավերիչ թայֆունները ներխուժեն ԱՄՆ՝ բացի հազարավոր մարդկային զոհերից միլիարդավոր դոլարների վնաս հասցնելով ամերիկյան տնտեսությանը:

 
-Ո՞րն է Ձեր ամենասիրելի եղանակը:
 
-Իմ ամենասիրելի եղանակը գարունն է, որովհետև ես այդ եղանակը նմանեցնում եմ իմ բնավորությանը: Գարնան նման բուռն եմ, ինչպես գարնանը կարող է հանգիստ եղանակը փոխակերպվել տեղատարափ անձրևի ու ամպրոպի, այնպես էլ ինձ մոտ զգացմունքները հաճախ հանգիստ առօրյան կարող են փոթորկել:
Ես ծայրահեղ մեծ, նույնիսկ կարելի է ասել ֆանտաստիկ սեր ունեմ դեպի բնությունը և հատկապես լեռները: Գրեթե ամեն շաբաթ՝ լինի ամառ թե ձմեռ, ես անպայման իմ հագստյան մեկ օրը պետք է անցկացնեմ լեռներում: Հաճախ պատահել է, որ նստած աշխատելիս լինեմ, բայց ինձ մոտ լեռներում գտնվելու այնպիսի ցանկություն առաջանա, որ թողնեմ ամեն ինչ և գնամ այնտեղ: Ես լեռներից հոգևոր մեծ էներգիա եմ ստանում և առանց բնությունից ստացվող այդ էներգետիկ դաշտի, չեմ կարողանում աշխատել: Ինձ մոտ նույնիսկ գիտական աշխատանքներն են «գարնանային» ստացվում. տևական ժամանակ չեմ ուզում աշխատել գիտական հարթությունում և ապա գալիս է մի պահ, երբ երեք-չորս օրում կատարում եմ ահռելի աշխատանք: Իմ թեկնածուական ատենախոսությունը գրել եմ մոտ չորս-հինգ ամսում, մինչդեռ շատերի մոտ դա տևում է յոթ-ութ տարի:
 
 
 
 
 
 
-Դուք Ձեզ հեռուստաաստղ կամ ընդհանրապես աստղ համարու՞մ եք:
 
-Ես ինձ աստղ չեմ համարում, քանի որ ես ներկայացնում եմ գիտություն, իսկ գիտության մեջ աստղ ասվածն այնքան էլ չեմ հասկանում: Աստղ լինելու գաղափարը ես ավելի շատ ասոցացնում եմ մեդիաոլորտի, երաժշտության, արվեստի ոլորտների հետ: Կարելի է ասել ճանաչված, բայց ոչ աստղ, աստղ գիտնական չի լինում: Իսկ ճանաչված ինձ համարում եմ: Ո՞վ չի ճանաչում Գագիկ Սուրենյանին (ծիծաղում է)… շաբաթը վեց օր ես եթերում եմ լինում, ասուլիսներով, համացանցում, անընդհատ մեր ազգաբնակչության հետ եմ և միշտ փորձում եմ նրանց օպերատիվ տեղեկատվությամբ ապահովել:
 
-Ժամանակ առ ժամանակ ֆեյսբուքյան Ձեր նամակները դարձնում եք հանրային, ո՞րն է դրա պատճառը:
 
-Երբ այս կամ այն նամակը հանրային եմ դարձնում, բնականաբար դրա հեղինակին չեմ նշում, իսկ թե ինչու, ասեմ, որ միակ պատճառը ժողովրդին ուրախացնելն է, որովհետև իսկապես, ելնելով իմ մասնագիտությունից, ես երբեմն այնպիսի հետաքրքիր, զավեշտալի, ծիծաղելի նամակներ եմ ստանում, որ ուզում եմ կիսվել իմ ընկերների, ժողովրդի հետ և ինձ թվում է, որ մարդիկ բավականին ուրախանում են, որովհետև որոշ նամակներ իրոք շատ ունիկալ են:

 
-Երբևէ մտածե՞լ եք քաղաքական դաշտ մտնելու մասին:
 
-Երբեք չեմ մտածել այդ մասին ու կարծում եմ, որ չեմ էլ մտածի, քանի որ այն իմ հոգևոր արժեքներից դուրս է: Իմ արժեքները գիտությունն ու իմ մասնագիտությունն են: Ես երբեք չեմ կարող գտնվել քաղաքականության մեջ, որովետև եթե ես այնտեղ գտնվեմ, դրանից հոգևոր սնունդ չեմ ստանա, ինձ ընկճված և իմ ժողովրդին ոչ պիտանի կզգամ: Ես օդերևութաբան եմ, գիտնական, կառույցի ղեկավար: Ամեն ոք պետք է զբաղվի իր գործով:

-Անմիջական շփում ունենում եք նախարար Արմեն Երիցյանի հետ, ինչպիսի՞ ղեկավար է նա:
 
-Անձնական շփում չեմ ունեցել: Աշխատանքի բերումով ժամանակ առ ժամանակ իհարկե շփում լինում է: Նա այն ղեկավարներից է, որի օրոք Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը հսկայական աճ ապրեց: Դա ես չէ, որ պետք է ասեմ, դա բոլորն են տեսնում: Այսօր ԱԻՆ-ը մեր երկրի ամենազարգացած և կայացած նախարարություններից մեկն է, որն ամեն օր մարդկանց կողքին է: Բավական է զանգահարել 911 և նրանք մի քանի րոպեից կլինեն այն մարդկանց կողքին, ովքեր օգնության կարիք ունեն: Մեր փրկարարները մեկնում են տները նույնիսկ այն ժամանակ, երբ մուկ է մտնում տուն: Անգամ այդ դեպքերում նրանք շատ սիրալիր են և պրոֆեսիոնալ կերպով են իրականցնում իրենց գործը՝ նույնիսկ մուկ էվակուացնելով (ծիծաղում է):

 
-Ի՞նչ էիք երազում դառնալ մանուկ հասակում և ո՞ր տարիքից սկսեցիք հետաքրքվել եղանակով, եղանակային կանխատեսումներով:
 
-Մանուկ հասակում որևէ երազանք չեմ ունեցել: Երբ սովորում էի հինգերորդ թե վեցերորդ դասարանում, երազում էի օդերևութաբան դառնալու մասին: Ինձ հետաքրքրում էր, թե ամպն ինչու է որոտում , ինչպես են ամպերն ու կայծակն առաջանում: Երբ անձրև էր սկսվում, ես մեր պատուհանից մինչև վերջ հետևում էի, թե ինչ է տեղի ունենում:Ութերորդ դասարանում, առանց ծնողներիս զգուշացնելու գնացել եմ Հայպետհիդրոմետ և խնդրել ինձ հնարավորություն տալ հետևելու, թե ինչպես են կատարվում կանխատեսումները: Լուսահոգի Ալբերտ Թորոսյանն ինձ այդ հնարավորություն տվեց: Աշխատել սկսել եմ առաջին կուրսից: Չորրորդ կուսում արդեն օդերևութաբանական կանխատեսումների բաժնի պետն էի: Հետքրքիրն այն է, որ մեր գերդաստանում ոչ ոք այս մասնագիտությամբ չի զբաղվել:
 
-Ի՞նչը կամ ովքե՞ր կարող են Ձեզ նյարդայնացնել:
 
-Անպատասխանատու աշխատաողները, զուտ դիպլոմ ստանալու համար տվյալ ոլորտում հայտնված ուսանողները: Ես նման ուսանողներին դուրս եմ թողնում և հորդորում, որ գտնեն իրենց ոլորտը:

-Կհիշեք մի դեպք կամ նամակ, որը Ձեզ ամենից շատ է նյարդայնացրել:
 
-Վերջին ժամանակահատվածում ինձ ամենից շատը նյարդայնացնում է այն, երբ եղանակային պայմանների հետ կապված, ինձ գրում են՝ հարցնելով, թե արդյոք աշխատում է Երևան-Ստեփանակերտ մարշուտկան: Ես, իհարկե, հասկանում եմ, որ նա ուզում է իմանալ՝ ճանապարհներն անցանելի են թե ոչ: Բայց երբ գրում է հասուն՝ երեսուն-քառասուն տարեկան մարդ, զարմանալի է և ուզում եմ հարցնել՝ ինչ է՝ ես դիսպետչեր եմ, որ իմանամ մարշուտկաներն աշխատում են, թե ոչ:
-Դուք բավականին հաճախ եք տարօրինակ բովանդակությամբ նամակներ ստանում: Աղմակահարույց նամակներից մեկում Ձեզ սպառնում էին. "Որտեղ բռնեմ մորթելու եմ", ինչպե՞ս ավարտվեց այդ պատմությունը:
 
-Հանրային արձագանքից հետո երկու պրոֆիլներն էլ անհետացան: Զարմանալին այն էր, որ կինը շատ վատ արտահայտություններ էր թույլ տվել իմ հասցեի և փոխանակ ամուսինը զբաղվեր իր կնոջ դաստիարակությամբ, սպառնում էր ինձ սպանել: Գուցե իրենց սխալը հասկացան կամ հանրային արձագանքից հետո անհետացան Արմինեն և իր ամուսին Արթուրը:

 
-Վերջերս զվարճալի կամ հետաքրքրիր նամակ ստացե՞լ եք, որ առաջինը կհրապարակեիք մեր կայքի ընթերցողների համար:
 
-Ստույգ չեմ հիշում՝ Թալինի բնակիչներն էին, թե ինչ-որ կազմակերպություն էր, ասացին՝ կարո՞ղ եք խաշի պրագնոզ տալ: Հարցրեցի՝ ինչ նկատի ունեն: Ասեցին՝ Դուք ասեք առաջին ձյունը երբ է գալու, մենք էդ օրը խաշը դնենք, Դուք գաք մեր հետ խաշ ուտեք:
 
-Հաղորդումներից մեկի ժամանակ, ասել էիք, որ ամեն մեկը պետք է զբաղվի իր մասնագիտությամբ: Հասարակության մի զանգվածը դա նկատեց և աղմուկ բարձրացրեց, թե Դուք ընկել եք Լիլի Հովերի հետևից: Իրականում ու՞մ ի նկատի ունեիք: Ինչպե՞ս եք վերաբերվում Լիլի Հովերին:
 
-Ես կոնկրետ ոչ ոքի նկատի չունեի, ես նկատի ունեի այն մարդկանց, ովքեր չեն զբաղվում իրենց մասնագիտությամբ: Բայց այդ աղջիկը բոլորից տարբերվում է այն առումով, որ նախ նա իմ մտերիմ ընկերն է, և ապա արդեն երեք-չորս տարի է, ինչ իր բոլոր եթերներից առաջ նա կապի մեջ է ինձ հետ և՝ մասնագետից խորհուրդ է հարցնում: Նա մի քանի անգամ եկել է Հիդրոմետ ծառայություն և պատկերացում ունի այն ամենի մասին, թե ինչպես են տրվում այդ կանխատեսումները:

 
-Ինչո՞վ են զբաղվում Ձեր ընտանիքի անդամները:
 
-Կինս օդերևութաբան է. մենք նույն կուրսում ենք սովորել: Հետո կինս աշխատում էր իմ բաժնում: Հիմա նա չի աշխատում և զբաղվում է երեխաների դաստիարակությամբ: Մեծ դուստրս հաճախում է դպրոց, նաև պարի ու նկարչության, իսկ փոքրիկս՝ մանկապարտեզ: Մայրս ուսուցչուհի է՝ արդեն 30 տարի, իսկ հայրս՝ արհեստավոր: Ի դեպ, մեր տանը գտնվող բուխարին նա է պատրաստել:
 
-Ինչպե՞ս եք ծանոթացել Ձեր կնոջ հետ:
 
-Ծանոթացել ենք համալսարանում, հինգ-վեց տարի ընկերություն ենք արել: Ամուսնացել ենք մագիստրատուրան ավարտելուց հետո, երբ արդեն միասին աշխատում էինք:

 
-Ինչպիսի՞ ձմեռ է սպասվում այս տարի:
 
-Բազմաժանր ձմեռ է լինելու՝ կհանդիպենք և՛ շատ խիստ ձմռան, և՛ նույնիսկ գարնան: Կլինեն ցուրտ օրեր, Երևանում մինչև -24 աստիճան սառնամանիք, ձյունառատ օրեր, բայց կլինեն նաև տաք օրեր. Երևանում ջերմաստիճանը կհասնի +10, +13 աստիճանի: Ձմռան ընթացքում գտնվելու ենք երկու տարբեր օդային զանգվածների ազդեցության գոտում՝ Հյուսիսից՝ արկտիկական, Հարավից՝ արևադարձային տաք օդային զանգվածների ազդեցության տակ: Կունենանք ձնառատ ձմեռ, առանձին օրերին՝ անձրևառատ՝ կապված եղանակի տաքացման հետ:
 
-Նախորդ հարյուր տարիների համեմատ, եղանակային պայմանները շատ են փոխվել: Ինչպե՞ս կկանխատեսեիք նման փոփոխությունների հաջորդիվ ընթացքը:
 
-Այս ամենը բնության նկատմամբ մեր անհարգալից վերաբերմունքի պատասխանն է: Եթե մարդը շարունակի նման տեմպերով ազդել բնության վրա, նկատի ունեմ՝ մասսայական անտառահատումները, աէրոզոլ թունավոր գազի արտանետումները, ապա մոլորակի պատասխանը լինելու է այն, որ շոգերը կուժեղանան, ցրտերը կսաստկանան, տեղատարափ տեղումների հաճախականությունը կմեծանա և այլն: Մինչև մարդը որոշակիորեն չմեղմի իր ագրեսիվ վերաբերմունքը բնության նկատմամբ, այս էքստրեմալ եղանակակլիմայական երևույթները գնալով ավելի կավելանան:


 

 

-Մի հարց էլ Ձեր կնոջն ուղղենք: Խանդում եք Ձեր ամուսնուն՝ հատկապես նրա ներկայիս մեծ հրապարակային ակտիվության և կանանց շրջանում սիրված լինելու պարագայում:
 
-Ոչ: Նախ երբևէ նա առիթ չի տվել խանդելու և հետո, բնավորությամբ հանգիստ եմ, ամեն ինչին ըմբռնումով եմ մոտենում:
 
-Պարոն Սուրենյան, այժմ անցնենք մեր երեք մշտական հարցերին: Ձեր կյանքի ամենամեծ ամոթի զգացումը ե՞րբ և ինչու՞ եք ապրել:
-Երբ առաջին կուրսում պրակտիկայի էինք, գնացել էինք Արագած լեռ: Մեր կուրսում տասը ուսանող էր սովորում: Այդ տասը հոգով էլ առանց պրակտիկայի ղեկավարին և դասախոսին զգուշացնելու, կարելի է ասել, փախել էինք դեպի Արագածի հարավային գագաթը: Պրոֆեսորադասախոսական ամբողջ կազմը և մյուս բաժնից վաթսուն ուսանող գրեթե յոթ ժամ փնտրել են մեզ: Դասախոսները շատ էին անհագստացել, որովհետև մտածել են, որ մենք կորել ենք: Երբ վերադարձանք և տեսա այն անհագստությունն ու զայրույթը, որ դասախոսների աչքերում էր, ապրեցի իմ կյանքի ամենամեծ ամոթի զգացումը:

 
 
- Ո՞րն է ամենալավ նվերը, որ տվել եք և որ ստացել եք:
 
-Դա եղել է իմ ամենասիրելի երգչուհու՝ Օֆելյա Համբաձումյանի նվերը: Թեյի բաժակներ են, որոնք մինչև հիմա սրբորեն պահում եմ և ինձ համար դա կյանքում ամենաթանկ նվերն է եղել, որ ստացել եմ:
 
-Իսկ այն նվերը, որը դուք եք տվել…
 
-Չեմ կարող ասել, դա երևի ստացողը պետք է ասի:
 
 
 
- Եթե միայն մի երազանքի համար կախարդական փայտիկ ունենայիք, ինչի՞ վրա այն կօգտագործեիք:
-Անմիջապես կօգտագործեի նրա համար, որ իմ երկրում խաղաղություն լիներ, որ ամեն առավոտ համացանցում չկարդայի, որ հրադադարը խախտվել է և մենք զոհ ենք ունեցել:
 
 
 
 
Նյութը պատրաստեցին
 
Մարիամ Մելքումյանը
Անուշ Մուրադյանը
Խաչատուր Կոճիբրոյանը
 

Լրահոս

Դիտել ավելին