Shabat.am-ը շարունակում է իր «Շաբաթը՝ քաղաքական գործչի հետ» խորագիրը, որի շրջանակներում փորձելու ենք ներկայացնել մեր քաղաքական գործիչներին մի փոքր այլ տեսանկյունից, զրուցել նրանց հետ քաղաքականությունից դուրս այլ թեմաներից ևս: Մեր հյուրն այս անգամԺառանգություն կուսակցության մամլո քարտուղար, Երևանի ավագանու «Բարև Երևան» խմբակցության անդամ Դավիթ Սանասարյանն է, ով մեզ հետ հանդիպմանը եկել էր երկու որդիների՝ 8-ամյա Տարոնի և 4-ամայ Արեգի հետ:

Գտնվելով անազատության մեջ, ի՞նչն էիքամենից շատ կարոտում ու հիմա ի՞նչն եքառավել գնահատում:

Գտնվելով անազատության մեջ՝ ավելի լավ հասկացա ազատության գինը: Ամեն օր փիլիսոփայում էի ու գիշերը կարող էի արթնանալ ու գրել՝ ինչ է ազատությունը: Սկսում էի ազատության սահմանումները տալ: Ու անկեղծ ասած՝ չէի կարոտում ազատությունը: Իրենք ինձ ազատազրկել են ֆիզիկապես, բայց ես եղել եմ իրականում ազատության մեջ: Հիշում եմ մի նախադասություն, որ ես գրել էի՝ «Հիմա գտնվելով էս չորս պատի մեջ, ինձ նայում եմ դրսից, ճանաչում եմ ինձ դրսից»: Հասկացա, որ որևիցե քառակուսի, որևիցե փակ տարածք չի կարող զրկել ինձ ազատությունից: Ամենաշատը կարոտել էի ընտանիքիս անդամներին, իմ երկու գժուկներին (նկատի ունի որդիներին-խմբ.), գիտեի, փաստաբաններս տեղեկացնում էին, որ ինչպես են արձագանքում ընկերներիս, իմ անազատության փաստին մեր քաղաքացիները, ուզում էի նրանց կողքին լինել, որ մյուս մեր ազատազրկվածների հարցերը բարձրացնեի: Դուրս եմ եկել ու զբաղվում եմ դրանով:

Ըստ Ձեզ, Ձեր ազատ արձակման որոշումնի՞նչ ենթատեքստ ուներ: Այլևս դադարել էիքվտնագավոր լինել իշխանության համար, թե՞ այլ պատճառ կար:

Հենց որ կարողանաք իմանալ, թե ինձ ազատազրկելու պատճառը որն էր…Ըստ էության՝ իրավական որևիցե պատճառ չկար, իսկ բաց թողնման հիմնական հիմքը հանդիսացավ այն, որ քաղաքացիները մեծ ճնշման ենթարկեցին այդ թվում միջազգային կառույցներին, դեսպանատներին և այս ընդհանուր ճնշման արդյունքում իշխանությունները բավարարեցին գրավով խափանման միջոցը փոխելու հարցը: Պատկերացրեք, որ իրենց համար բարդ կլիներ ու իմ ամեն մի օրվա անազատության մեջ գտնվելը ի վնաս իրենց էր և ի օգուտ ինձ: Եվ  հավանաբար հաշվարկել են , որ ճիշտը ուղղակիորեն ինձ ազատ արձակելն է: Ես եթե վտանգ չներկայացնեմ իրենց համար, իմ վերաբերյալ հոդվածներ չեն պատվիրի, ինձ տարբեր անուններ չեն կպցնի, այսինքն երբ իրենց ոտքը լուրջ տրորում եմ, իրենք պարտադիր պատասխանում են: Այս անգամ շատ լուրջ տրորեցի ու վախ կար, որ եթե ես ազատության մեջ մնայի այն ժամանակ ընկերներիս հետ միասին, մենք կկարողանայինք այդ պիկը ապահովել, որ իրենց լուրջ ծանր վիճակի մեջ դնենք:

Բազմիցս հայտարարել եք, որ տարբեր ձևերով Ձեզ փորձում են վախեցնել, ահաբեկել: Եղե՞լ է մի դեպք, երբ իսկապես զգացել եք պահի լրջությունը ու երկմտել եք պայքարը շարունակելու շուրջ:Ձեր անվտանգության ու պայքարը շարունակելու շուրջ:

Չէ՛, նման բան չի եղել՝  երկմտել պայքարը շարունակել, թե՞ ոչ: Մի պահ մտածել եմ ընտանիքիս անդամների ավտանգության մասին, իմ մասին երբևիցե չեմ մտածել. ամբողջ կյանքս արկածների մեջ է եղել ու առանց արկած իմ օդը կփակվի, ուղղակի չեմ կարող ապրել: Պայքարը դադարեցնելու մասին երբևիցե չեմ մտածել, բայց մի պահ մտածել եմ ընտանիքիս անդամների անվտանգության մասին, որովհետև եթե հիշեք Հարսնաքարի շարժման ժամանակ Ռուբեն Հայրապետյանը վախեցրեց, ըստ իրեն, ասաց՝ ընտանիքիդ անդամները ինձնից պետք է վախենան: Վախը մարդկային բան  է ու մի պահ մտածել եմ, չեմ վախեցել, բայց մի պահ անհնագստացել եմ՝ հաշվի առնելով, որ նման կերպարները հրեշավոր էություն ունեն ու չի բացառվում, որ վնաս տան, բայց վստահեցնում եմ, որ որևիցե մեկը ինձ որևիցե ձևով չի կարող հետ պահել իմ նպատակներից, իսկ իմ նպատակները մեր երկրի ազատությունն ու անկախությունն է, որը մինչև օրս մենք չենք կարողացել ձեռք բերել:

Համամի՞տ եք, որ վերջերս Ժառանգության դիրքերը բավականին թուլացել են, դրա հետևանքն էր նաև, որ կուսակցությունը չմասնակցեց ՏԻՄ ընտրություններին: Կարծիքներ կան, որ պատճառը Րաֆֆի Հովհաննիսյանը ոչ այնքան ակտիվ գործունեությունը:

Կարծիքները շատ են ու բոլորն էլ գոյության իրավունք ունեն, բայց ես չեմ կիսում այդ կարծիքները: Ու ես հստակ կարող եմ ասել, որ Ժառանգությունը, կարելի է ասել, միակ քաղաքական ուժն էր, որ իր արմատական մոտեցումներով փողոցում կանգնած է եղել քաղաքացիների կողքին: Ես այս պահինտեսակետ ունեմ, որ անգամ խորհրդարանական ընտրություններին չպետք է մասնակցել, քանի դեռ մեր երկրում կան քաղաքական բանտարկյալներ: ՏԻՄ ընտրություններին Ժառանգության երեք առաջնորդներս գտնվում էինքբանտարկության մեջ ու ուղղակիորեն մենք չէինք կարող պատրաստ լինել: Հիմնական գործունեությունը կուսակցության անդամները ծավալում էին, որպեսզի քաղաքական բանտարկյալների հարցով զբաղվեին, «Սասնա ծռերի» հարցով զբաղվեին ու ուղղակիորեն չէին կարող զբաղվել ՏԻՄ ընտրություններով, երբ կար ավելի գլոբալ խնդիր: Ամոթը մեղմ ասված է, երբ երկրում կան քաղաքական բանտարկյալներ ու երբ դա կա, դա թողես, ասես՝ տեղում մասնակցենք ընտրությունների, որպեսզի այս կամ այն խնդիրը լուծենք, ես կարծում եմ սխալ է: Ժառանգության դիրքորոշումն ընդունելի է ինձ համար, կիսում եմ այն: Եվ Ժառանգությունը հիմա պետք է մտածի առաջիկայում ինչ քայլեր անի այլ քաղաքական միավորների հետ, որպեսզի կարողանանք Հայաստանում վերացնել քաղբանտարկյալների ինստիտոտը: Դա հարիր է մարդու իրավունքները ոտնահարող պետություններին, որոնք հայտնի են մարդու իրավունքները ոտնահարելու իրեցն մեծ փորձով: Հայաստանին, որը հռչակել է իրեն ժողովրդավարական պետություն, ուղղակիորեն ամոթ է, միջազգային հեղինակության ուղղակի անկում է , երբ մենք ունենք քաղաքական բանտարկյալներ, իսկ մենք ունենք քաղաքական բանտարկյալներ, ու դա մարտահրավեր է Ժառանգութան համար:

«ՀԱՍԱԿ» կուսակցության հետ Ձեր ունեցած կոնֆլիկտը ի՞նչ փուլում է այժմ, դիմե՞լ եք դատարան Ձեզ զրպարտելու համար:

Չգիտեմ՝ այդ կուսակցությունը իրականում գոյություն ունի, թե՞ ոչ, ուղղակի նկարներ ենք տեսել և վերջերս սկսել են ասուլիսներ տալ: Ես մեծամտություն երբեք չեմ դրսևորել, բայց երբ իրենք իրենցից որևէ բան չեն ներկայանցում և ուզում են քո երկար տարիների գործունեությունը ուղղակի ջուրը գցել, փորձել քեզ մեղադրանք ներկայացնել, որ դու Արևմուտքի կողմից ֆինանսավորվում ես ևայլն, սա պարզ զրպարտանք ու այդքանից հետո ինձ ասում են՝ եկեք բանավեճի: Անտրամաբանական է. քաղաքակիրթ բանավեճից առաջ նման անպատասխանատու հայտարարություն չեն անում: Այն քաղաքացիները, ովքեր ծառայում են այլ երկրների, նրանք անինքնասեր են, բարոյականարժեքներից զուրկ են, նրանք մարդու ստորտեսակ են: Ինձ իրենք մեղադրում են դրա մեջ ևդրանից հետո ինձ ասում են՝ եկեքքաղաքակիրթ բանավիճենք: Ընդհանրապես ցանկություն չունեմ: Էլ չասեմ, որ այդ կուսակցության նախագահը «Պուտին» ակումբի հիմնադիրներից է, հասկանո՞ւմ եք՝ անկախ Հայաստանում այլ երկրի դիկտատոր նախագահի անունով ակումբ են բացում: Այն հիմա չի գործում, կամ հավանաբար գաղտնի է գործում՝ պարտադիր չէ, այդ ակումբի անունը «Պուտին» լինի, իրենք էությամբ են ռուսասեր ու այդ մարդկանց հետ բանավիճելու բան չունեմ: Թող լող տան քաղաքական դաշտում, հուսով եմ՝ մի օր մի ափի կհասնեն, բայց թող չփորձեն այլ երկրների հովանու ներքո ափեր ման գալ, դա սխալ եմ համարում, դա ապազգային մոտեցում է: Իմ փաստաբանները ինձ կհուշեն՝ դատարանի հարցն ինչպես է արվելու: Ես ուզում եմ, որ մի անգամ պատժվեն, նախադեպ լինի, որ զրպարտություն չանեն:

Ձեզ տարբեր մակարդակներով են փորձում, այսպես ասած, արևմտյան գործակալիպիտակ կպցնել: Ինչպե՞ս եք Դուք տանում այդ փաստը, վերաբերվում նմանգնահատականներին:

Սկզբում, երբ նման բան եղավ, ուղղակիորեն ուզում էի հեռախոսահամար վերցնել, մեկի քիթը ջարդել, հետո հասկացա, որ չի կարելի: Ես մի այնպիսի ճամփա եմ ընկել, որ պետք է  փորձեմ իմունիտետ ձեռք բերել: Այս ընթացքում տարատեսակ մեղադրանքներ են եղել: Վերջերսես մեղադրանքներ ստացա, որ ինձ բանտից հանել են, որպեսզի ես հակառուսներին զսպեմ, որ հակառուսականությունը Հայաստանում չափելի լինի: Կան տեսակետներ, որ ես իշխանությունների ներկայացուցիչն եմ: Երբ ցավակցություն հայտնեցի Բաքվում երեխաների հրդեհի ժամանակ, ինձ նեկայացրեցին անգամ Ադրբեջանի հետ համագործակցության մեջ:  Եթե տարբեր կողմերից քեզ խփում են, նշանակում է ճիշտ ուղղության մեջ ես: Հատկապես եթե դրանք զրպարտանքներ են, դրանց վրա, մեծ հաշվով, պետք է ուշադրություն չդարձնել, բայց մեկ-երկու հոգու դաս պետք է տալ, որ զսպվածություն ունենան: Իսկ ընդհանրապես քաղաքացիների անկեղծ քննադատությունները ես սիրով եմ լսում, սկզբում չէի կարողանում տանել, հետո հասկացա, որ այդ մարդիկ ինձ ավելի մեծ օգուտեն տալիս, իսկ ովքեր քծնում են, նրանց չեմ սիրում ուղղակի: 

Ինչպե՞ս են անցնում Ձեր հանգստյան օրերը, կա՞ մի բան, որ պարտադիր է Ձեր առօրյայում աշխատանքային ժամերից հետո:

Հանգստայն օրեր, ցավոք, չունեմ: Վերջինանգամ լավ հանգստացել եմ բանտում(ժպտում է), չէի հիշում՝ երբ եմ 21 օրհանգստացել: Կարծես հանգստյան տա