Կարևոր իրադարձություններ

Իր տեղը որևէ մեկը չի կարողանալու լրացնել, չենք կարողանում համակերպվել այս ցավի հետ. «Փաստ»

01 Դեկտեմբեր, 2022 09:40
Իր տեղը որևէ մեկը չի կարողանալու լրացնել, չենք կարողանում համակերպվել այս ցավի հետ. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Պատերազմի բովով անցածներից յուրաքանչյուրն իր պատմությունն ունի, որևէ մեկինը մյուսին նման չէ, որևէ մեկը թե՛ պատերազմից առաջ, թե՛ դրա ընթացքում նույն կերպ չի ապրել, շատերի դեպքում նույնանման են զոհվելու հանգամանքները: Այսօր պատմելու ենք Արարատի մասին: Ծնունդով Հադրութի շրջանի Ցոր գյուղից են Արարատը և նրա ընտանիքը: Նախքան 44- օրյա պատերազմը մոտ յոթ տարի ապրել է Ռուսաստանում: Զբաղվել է սպորտով՝ մարտեր առանց կանոնների: Արարատի քրոջ դուստրը պատմում է՝ արդեն իսկ հաջողություններ էր գրանցել սպորտում՝ պատվոգրեր, մրցանակներ, իսկ վերջին տարիներին նաև մարզչի հավաստագիր էր ստացել:

«Միշտ ասում էինք՝ վերադարձիր, ամեն անգամ ասում էր՝ շուտով կգամ: Հետո սկսվեց 44-օրյա պատերազմը: Եղբայրս մեկնեց ռազմաճակատ, մեկ ամիս էր, ինչ ավարտել էր զինծառայությունը, զորացրվել, բայց գնաց: Արարատն իր ընկերոջ հետ վերադարձավ Արցախ: Անհրաժեշտ իրեր էին բերել զինվորներին, տեղահանվածներին, իրենք էին ամեն ինչ բաժանում, որևէ մեկին չէին վստահում այդ կարևոր գործը, իրենց ձեռքով ամեն ինչ հասցնում էին զինվորներին: Այդ կարևոր գործն ավարտելուց հետո մեկնեց Կուբաթլու»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Լիլիթը:

Իսկ հետո պատերազմն ավարտվեց: «Բոլորով մեկ տան մեջ էինք ապրում: Էլ ավելի կապվեցինք իրար հետ»,-նշում է զրուցակիցս:

2021 թ.-ի գարնանը Արարատը և քրոջ որդին որոշում են անցնել պայմանագրային զինծառայության՝ «հետախուզությունում էին ծառայում»: Հետաքրքրվում եմ՝ իսկ Արարատը երբևէ ցանկություն հայտնե՞լ է զինվորական դառնալու: Լիլիթն արձագանքում է՝ քեռին ծառայել է զինված ուժերում, բայց զինվորական դառնալու մասին խոսակցություններ չի հիշում: Վստահ է՝ պայմանագրային դառնալու հիմնական պատճառը 44-օրյա պատերազմն էր: Ծառայության մեկ տարվա ընթացքում՝ 2022 թ.-ի տարեսկզբին, նշանակվել է հետախուզական խմբի ջոկի հրամանատար, պարգևատրվել է ԶՈւ լավագույն զինվոր-մարզիկ կրծքանշանով: Լիլիթը քեռու մասին լավագույն հիշողություններն ունի:

«Ընկերասեր էր, վերջին ունեցածը կտար ընկերոջը: Ինձ դուր էր գալիս իր բնավորության այն գիծը, որ մարդու երեսին ասում էր այն, ինչ մտածում էր: Նվիրված էր իր ընտանիքին, շատ էր մտածում ծնողների մասին: Հադրութից ենք, տուն ենք կորցրել: Ասում էր՝ ամեն ինչ լավ կլինի, պետք է լավ տեղ ապրեք, շուտով տուն կվարձեմ, միասին կլինենք: Երևանում համարյա մեկ տարի ապրել ենք մի տան մեջ, մինչ այդ՝ նաև Ղարաբաղում: Ավելի մտերմացանք: Ինքն ինձ համար ուղղակի քեռի չէր, այլ եղբայր, ընկեր: Իրեն միշտ այլ կերպ եմ ընդունել, այլ կերպ էինք իրեն սիրում: Տարբերվող էր: Ասում են, չէ՞, Աստված լավերին է տանում, դա ճիշտ խոսք է: Նոր եմ հասկանում այդ խոսքերի իմաստը, ու, առհասարակ, շատ խոսքերի իմաստ չէի հասկանում, հիմա՝ պատերազմից հետո նոր սկսում եմ վերլուծել, հասկանալ: Հիմա արդեն սրտից արյուն կաթել խոսքը փոխաբերական իմաստով չեմ հասկանում, այլ ուղիղ»:

Հավելում է՝ առաջ, երբ դասերի համար Ստեփանակերտ էր գնում, Արարատն ու եղբայրն այնտեղ էին: «Այլ զգացողությամբ էի գնում, ճիշտ է՝ Հադրութը էլ քոնը չի, բայց քո հողն է, իրենք են այնտեղ: Իսկ հիմա ինչոր բան հետ է պահում, կարծես դատարկություն լինի: Ահավոր զգացողություն է: Իր տեղը որևէ մեկը չի կարողանալու լրացնել, չենք կարողանում համակերպվել այս ցավի հետ:

Միշտ մտածում էի՝ նորից վերադառնամ Հադրութ, հայրենիք կորցնելուց վատ բան չկար, բայց քեռուցս հետո, երևի, ամենավատ ցավը սա է, հետո նոր հայրենիք կորցնելը: Իրար հավասար զգացողություններ են, մեկը մեկից ցավոտ, մեկը մյուսից տարբեր, բայց անտանելի ցավոտ: Տուն եմ մտնում, մամայիս, տատիիս տեսնում, սիրտս լցվում է: Պապիս, որպես տղամարդ, չի կարողանում իր ցավն արտահայտել, բայց անտանելի հոգեվիճակում է: Մյուս քեռիս այլ կերպ է վերապրում ցավը: Այդ օրերին պապայիս ու եղբորս այնպիսի հոգեվիճակում տեսա, ինչպես երբեք չէի տեսել»:

Արարատի ծնողները հիմա մյուս որդու հետ Հայաստանում են բնակվում, թոռնիկ ունեն: Նա ընտանիք կազմել չհասցրեց, բայց, Լիլիթի խոսքով, վերջին շրջանում մտածում էր ամուսնանալու մասին: Չհասցրեց... Գուցե անգամ սիրած աղջիկ ուներ: Արարատը զոհվել է 2022 թ.-ի մարտի 25-ին՝ Փարուխի դեպքերի ժամանակ: 32 տարեկան էր:
 
«Զոհվելուց մի քանի օր առաջ Հայաստանում բուժվում էր, բժշկին ասել էր, որ իր հետ ամեն ինչ լավ է, հանկարծ որևէ թուղթ չգրի, որ մնա այստեղ բուժման համար: Տանն էլ շատ խնդրեցին մնալ, բայց գնաց՝ տղերքի կողքին պիտի լինեմ, այնտեղ կուտակումներ են: Իմ եղբայրն էլ էր այնտեղ, միասին նույն տեղում էին ծառայում: Եղբայրս ուր գնում էր, ինքն էլ միշտ իր հետ էր: Մամայիս ասում էր՝ հանգիստ եղիր, իր հետ ոչ մի բան չի լինելու: Եղբորս պահապան հրեշտակն էր դարձել: Եղբայրս դիպուկահար էր, պահում էր տղաների թիկունքը»,-ասում է Լիլիթը»:
 
Հոդվածն ամբողջությամբ` թերթի այսօրվա համարում:
 

Լրահոս

Դիտել ավելին