ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի Արմեն Թախտաջյանի անվան բուսաբանության ինստիտուտի գիտնականներն առաջին անգամ իրականացրել են ինվազիվ՝ օտարածին բուսատեսակների դաշտային ուսումնասիրություններ Հայաստանի բնության հատուկ պահպանվող տարածքներում (ԲՀՊՏ) և ստեղծել  օտարածին բուսատեսակների ցանկեր: Այս մասին տեղեկանում ենք ՀՀ ԳԱԱ տեղեկատվական-վերլուծական ծառայություն-ից:

Այս օտարածին բույսերը ագրեսիվ են, ներթափանցում են բնական էկոհամակարգեր և հսկայական վնասներ հասցնում տնտեսությանը:

Գիտական խումբը ղեկավարում է կենսաբանական գիտությունների դոկտոր Գեորգի Ֆայվուշը, ով նշել է, որ այս հետազոտությունը հիմնարար աշխատանք է և հիմք է ծառայելու հատուկ պահպանվող տարածքներում բույսերի պահպանությունն արդյունավետ իրականացնելու համար:

Ուսումնասիրության արդյունքները ներկայացվել են ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարություն: Գիտնականներն առաջարկել են կազմակերպել ինվազիվ  բույսերի տարածման մշտադիտարկում, լրացուցիչ ուսումնասիրություններ, նաև մշակել դրանց վերահսկմանը, ներթափանցմանն ու տարածման կանխմանն ուղղված միջոցառումներ։

Այդ բույսերն են`

• «Խոսրովի անտառ» արգելոցում՝ Թխկի հացենիատերև, Հազարտերևուկ ասպիրակի, Երկնածառ բարձրավուն, Տերեփուկ վրացական, Տերեփուկ արևային, Խիժաճարճատուկ կնյունանման, Հոտոտ արևելյան, Դառը բիան, Կառ փշոտ, Սպիտակ ակացիա:

• «Էրեբունի» պետական արգելոցում՝ Հազարտերևուկ ասպիրակի, Երկնածառ բարձրավուն, Կանճրակ թուրքեստանյան,  Տերեփուկ վրացական, Տերեփուկ արևային, Խիժաճարճատուկ կնյունանման, Կոնիզա կանադական, Դառը բիան, Կառ փշոտ:

• «Շիկահող» պետական արգելոցում` Թխկի հացենիատերև, Հազարտերևուկ ասպիրակի, Երկնածառ բարձրավուն,  Անթեմ տրիումֆետիի, Տերեփուկ վրացական, Տերեփուկ արևային, Տատասկ ալեհեր, Կոնիզա կանադական, Բալդրղան թավոտ, Կտուցախոտ արևելյան, Սպիտակ ակացիա, Կաթնափուշ բծավոր, Լվածաղիկ սովորական, Խռնդատ փռված:

• «Սևան» ազգային պարկում՝ Հազարտերևուկ ասպիրակի, Տերեփուկ արևային, Խիժաճարճատուկ կնյունանման, Տատասկ ալեհեր, Գինազոխ բծավոր, Չիչխան դժնիկանման, Սպիտակածաղիկ սովորական, Կառ փշոտ, Կտուցախոտ արևելյան, Լվածաղիկ սովորական, Խռնդատ փռված, Անմեռուկ չռված:

• «Արփի լիճ» ազգային պարկում՝ Գազ այծմորուքանման, Խիժաճարճատուկ կնյունանման, Տատասկ ալեհեր, Սպիտակածաղիկ սովորական, Լվածաղիկ սովորական:

• «Դիլիջան» ազգային պարկում՝ Թխկի հացենիատերև, Հազարտերևուկ ասպիրակի, Երկնածառ բարձրավուն,  Ամբրոզիա օշինդրատերև, Տատասկ ալեհեր, Հոտոտ խաղողատերև, Կոնիզա կանադական, Բալդրղան Սոսնովսկու, Բալդրղան թավոտ, Սպիտակ ակացիա:

    «Արևիք» ազգային պարկում` Թխկի հացենիատերև, Հազարտերևուկ ասպիրակի, Երկնածառ բարձրավուն,  Կանճրակ թուրքեստանյան, Տերեփուկ վրացական, Տատասկ ալեհեր, Հոտոտ արևելյան, Կոնիզա կանադական, Դառը բիան, Կառ փշոտ, Սպիտակ ակացիա, Կաթնափուշ բծավոր, Լվածաղիկ կուսատերև, Խռնդատ փռված, Անմեռուկ չռված:

Ծրագրի արդյունքում 2020թ. լույս է  տեսել «Բույսեր նախահարձակներ. Հայաստանի առավել կարևոր էքսպանսիվ և ինվազիվ բուսատեսակները» 88 էջանոց մենագրությունը, որի համահեղինակներն են  Գեորգի Ֆայվուշը, Ալլա Ալեքսանյանը, Հռիփսիմե Հովհաննիսյանը: